De I van... Import-Fries

Wat een wereld van verschil was dat, dat moment dat ik verhuisde van Noord-Holland naar die provincie aan de andere kant van de Afsluitdijk. Hoewel het eerst een tijdelijke verhuizing zou zijn, ging het toch anders dan gepland. Waar ik het eerst maar vreemd vond om naar Friesland te gaan, veroverde de provincie mijn hart stukje bij beetje. En werd ik uiteindelijk een "Import-Fries".

Tja, als Noord-Hollander had ik in het begin toch stiekem het gevoel dat ik naar het buitenland verhuisde. De omgeving zag er voor mijn gevoel bijvoorbeeld zo anders uit; zo veel groener, overal wateren en rivieren. Natuurlijk is dit ook zeker in Noord-Holland te vinden, maar toch waande ik mij in een geheel andere wereld. En dan de taal; eerlijk is eerlijk: Fries is een vreemde taal als je het niet gewend bent. Inmiddels kan ik het wel beter verstaan en lezen, maar het zal nooit mijn eigen taal worden. Ach, als de Friesen er zelf maar blij mee zijn, ja toch? En mij af en toe een handje willen helpen met het verklaren van hun woorden ;)

Dat doet mij trouwens denken aan twee woorden waarmee ik best gênante gespreksblunders heb gemaakt.
Laat ik beginnen met het woord "Poeiermolke". Tijdens mijn werk vroeg een bezoeker om poeiermolke. Ik, als import-Fries, begon direct te vertalen in mijn hoofd: waar leek het woord het meeste op en wat zal diegene dus bedoelen met dit woord? Tja, ik was destijds nog helemaal niet zo bekend met het Fries, en ik wilde het wel zo snel mogelijk kunnen begrijpen voor de toekomst. Toch begreep ik het niet direct, wat moest iemand nu met alleen wat poedermelk? Misschien hadden ze een thermoskan koffie mee en waren ze de melk vergeten mee te nemen? Ik aarzelde licht toen ik vroeg hoe de bezoeker de poedermelk mee wilde nemen... Na veel over en weer gestamel en handen-en-voeten-werk, kwam ik er (na voor mijn gevoel een hele eeuwigheid) achter wat er werd bedoeld. Chocolademelk.
Nog zo'n voorbeeld: "Sûpe". Het was in de ochtend en ik vond het een ietwat bijzondere vraag: of wij ook sûpe hadden. Ik beantwoordde de vraag zo vriendelijk mogelijk door te vertellen dat er geen soep werd verkocht. Euhm, nee. Dat werd dus niet bedoeld. Er werd nogmaals vriendelijk om "Sûpe" gevraagd, waarna, na een blik op mijn vragende gezicht geworpen te hebben, er werd uitgelegd wat er precies gezegd werd. Karnemelk.

Dit zijn twee voorbeelden die mij er altijd aan zullen blijven herinneren hoe bijzonder taal eigenlijk is. Hoe je elkaar zo makkelijk verkeerd kunt begrijpen, zonder dat je er erg in lijkt te hebben. Ik zal wel nooit het hele Fries snappen, maar ik zal altijd mijn best blijven doen natuurlijk. Het lezen vind ik wel beter te doen dan het luisteren naar gesproken Fries, want ook daarin zitten hele verschillen... plat, stads, weer een andere uitspraak... maar dat heb je eigenlijk overal wel, denk ik, niet alleen in Friesland. En toch blijft het daardoor af en toe nog een beetje aanvoelen als een "vakantie", ook al woon ik hier nu al een aantal jaar.

Ik voel mij hier wel meer thuis dan in Noord-Holland, terwijl ik daar geboren ben en jarenlang heb gewoond, ben opgegroeid. Mijn familie woont grotendeels daar. Waarom ik mij hier meer thuis voel dan aan de andere kant van de dijk? Ik heb werkelijk geen idee. Het is puur een gevoel. Of ik ooit terug zal gaan? Je weet nooit wat de toekomst brengt, maar op dit moment zegt mijn gevoel dat ik hier nog wel een tijdje wil blijven!